در این شرایط بهترین کار این است که دولت یارانه ی بنزین را هدفمند کند و بجای سهمیه ی بندی این چنینی که در حال حاضر اعمال کرده اند، برای ثروتمندانی که چندین خودرو و خودروهای گران قیمت دارند و یا صاحبان اتومبیل های دارای مصرف سوخت بالا قیمت بنزین را افزایش دهند نه برای انبوه مردمی که با خودروهایی مانند پراید کار می کنند یا امور شخصی روزانه ی خود را می گذرانند.
مدیر گروه اقتصاد دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی شهید چمران اهواز در خصوص افزایش قیمت و سهمیه بندی بنزین گفت: می گویند قیمت تمام شده ی بنزین بالا و طبق برآوردها پنج هزار تومان است، اگر این چنین باشد به این معنی است که سیستم اداری اجرایی- مدیریتی ما ناکارآمد است که قیمت بنزین بالا درمی آید و باید این سیستم درست شود تا هزینه ی تولید بنزین کاهش یابد، قرار نیست که مردم هزینه ی ناکارآمدی مدیران بی کفایت را دهند.
مرتضی افقه در گفت و گو با خبرنگار پایگاه خبری کاوش افزود: بخشی از هزینه ی تولید بنزین ناشی از ناکارآمدی سیستم مدیریتی و اجرایی است و اینکه قیمت تمام شده ی بنزین را از مردم طلب کنیم، ظلم به مردم است.
وی تصریح کرد: به شخصه مخالف افزایش نرخ ارز و کالاهایی مانند بنزین و دیگر حامل های انرژی هستم اما بسیاری از اقتصاددانان برای افزایش قیمت بنزین به دولت اصرار می کردند و اساسا تحت فشار آنها این افزایش قیمت صورت گرفته است.
دانشیار دانشگاه شهید چمران اظهار کرد: برخی اقتصاددانان برای افزایش قیمت بنزین چند دلیل عنوان می کنند که یکی از آن دلایل این است که پایین بودن قیمت بنزین موجب افزایش مصرف آن می شود که این مصرف بالا آلودگی شهرها و سرطانزا بودن را بدنبال دارد، برای همین معتقدند این افزایش قیمت باید صورت گیرد.
خودروهای ما مصرف سوخت بسیار بالایی دارند
افقه با اشاره به نقدی که بر این دلیل مطرح است، ادامه داد: درست است که اگر قیمت بنزین پایین باشد تقاضا و در نتیجه مصرف بالا می رود اما یکی از دلایل مصرف بالای بنزین در کشور می تواند به خاطر پایین بودن قیمت باشد و دلایل دیگری نیز وجود دارد از جمله اینکه خودروسازهای ما محصولاتی تولید می کنند که متاسفانه مصرف سوخت آنها در مقایسه با کالاهای مشابه بشدت بالا است، در حالیکه میزان مصرف بنزین یک خودروی سواری در سایر کشورها حدود ۵ درصد است یعنی در هر ۱۰۰ کلیومتر حدود ۵ لیتر مصرف سوخت دارد اما میزان مصرف خودروهای ما بین ۱۰ تا ۱۵ درصد است.
مدیر گروه اقتصاد در دانشگاه شهید چمران اهواز خاطر نشان کرد: بنابراین بخشی از مصرف بالای بنزین متوجه خودروسازان است که باید مسئولیت آن را برعهده بگیرند، اما متاسفانه کسانیکه بر افزایش قیمت بنزین اصرار می کنند این موضوع را مدنظر قرار نمی دهند.
مرتضی افقه با اشاره به اینکه یکی از عواملی که باعث می شود مردم از خودروی شخصی خود بیشتر استفاده کنند که باعث مصرف بالای بنزین شده، نحوه معماری و طراحی شهری است، اضافه کرد: نحوه ی معماری و طراحی شهری همچنین کارهای اداری اجرایی ما باعث شده تا مردم ناچار به استفاده از خودروی شخصی بجای حمل و نقل عمومی شوند.
وی افزود: این درحالی است که در کشورهای دیگر طراحی و معماری شهری بگونه ای است که مردم کمترین جابه جایی با وسایل حمل و نقل را دارند.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اذعان کرد: وسایل حمل و نقل عمومی کشور در حدی نیست که پاسخگوی تقاضای انبوه مردم باشد و مجموعه ی این عوامل در کنار پایین بودن قیمت بنزین باعث می شود که مصرف بنزین بالا باشد.
افقه یادآور شد: همچنین این اقتصاددانان براین باورند که چون ۴۰تا ۵۰ درصد مردم خودرو ندارند، بنابراین یارانه ای که به بنزین تعلق می گیرد تنها به ۵۰ درصد از مردم می رسد که این بی عدالتی است.
وی در خصوص نقدی که بر این گفته وارد است، گفت: درست است که حدود ۵۰ درصد از مردم خودرو ندارند اما به هرحال از مزایای پایین بودن قیمت بنزین که نتیجه ی آن پایین بودن سایر قیمت ها و عدم تورم ناشی از افزایش قیمت بنزین است بهره مند می شوند، بطور مثال گوجه به قیمت پایین تری به دستشان می رسد.
افزایش قیمت بنزین برای صاحبان خودروهای گران قیمت باشد نه مالکان پراید
مدیر گروه اقتصاد در دانشگاه شهید چمران اهواز توضیح داد: در این شرایط بهترین کار این است که دولت یارانه ی بنزین را هدفمند کند و بجای سهمیه ی بندی این چنینی که در حال حاضر اعمال کرده اند، برای ثروتمندانی که چندین خودرو و خودروهای گران قیمت دارند و یا صاحبان اتومبیل های دارای مصرف سوخت بالا قیمت بنزین را افزایش دهند نه برای انبوه مردمی که با خودروهایی مانند پراید کار می کنند یا امور شخصی روزانه ی خود را می گذرانند.
مرتضی افقه افزود: از دیگر دلایلی که موافقان افزایش قیمت بنزین عنوان می کنند این است که وقتی قیمت بنزین ایران در مقایسه با سایر کشورهای همسایه ارزان باشد زمینه ی قاچاق بوجود می آید.
راه مبارزه با قاچاق افزایش قیمت بنزین نیست
وی در این رابطه اظهار کرد: راه مبارزه با قاچاق افزایش قیمت بنزین نیست بلکه باید مرزها کنترل شود، نه اینکه برای جلوگیری از قاچاق مردم کشور را با افزایش قیمت تنبیه کنیم.
دانشیار دانشگاه شهید چمران اهواز در این خصوص اضافه کرد: این سخن که چون بطور مثال در ترکیه قیمت بنزین ۱۰ هزار تومان است، ما نیز باید قیمت را به این رقم نزدیک کنیم عالمانه نیست زیرا در ترکیه سایر شاخص های اقتصادی نیز متناسب با این قیمت بنزین است و اینکه قیمت بنزین با ترکیه همسو شود اما دیگر متغییرها مانند میزان درآمد و بهره وری مانند ایران باشد اجحاف در حق مردم کم درآمد ایران است و این مقایسه که بسیار هم صورت می گیرد یک مغالطه بیشتر نیست.
