عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز با بیان اینکه باورهای فرهنگی و مشکلات اجتماعی عمده‌ترین مسائلی هستند که می‌توانند خشونت علیه زنان را به وجود آورند، گفت: همه ارگان‌ها، متولیان فرهنگی و رسانه‌ها باید به دنبال ایجاد این فرهنگ باشند که جنسیت و نژاد مهم نیست و آنچه اهمیت دارد، انسان بودن است.
ذبیح‌الله عباسپور اظهار کرد: خشونت علیه زنان به دلیل “جنسیت” در تمام دنیا مشاهده می‌شود و به شکل‌های مختلف رخ می‌دهد. برخی فکر می‌کنند که خشونت تنها فیزیکی است، در صورتی که خشونت می‌تواند جنسی، عاطفی و روانی باشد.
وی افزود: هنگامی که فرد با استفاده از قدرت فیزیکی قصد دارد به هدف خود برسد، در این میان ممکن است به شخص مقابل آسیب روحی، جسمی وارد کند و یا ممکن است فرد جان خود را از دست بدهد. خشونت‌های زناشویی تنها متخص زنان نیست بلکه به صورت محدودتر در زنان نسبت به مردان نیز دیده می‌شود، البته خشونت فیزیکی در این موارد کمتر است.
عباسپور گفت: آمار جهانی، سالانه خشونت ۱۰ تا ۶۰ درصدی نسبت به زنان را گزارش می‌دهد. در جهان مطالعات بسیاری انجام شده که نشان می‌دهد در کشورهای توسعه یافته خشونت علیه زنان کمتر است اما در انگلیس خشونت علیه زنان، سالانه بین ۳۹ تا ۶۰ درصد گزارش شده است. در اروپا ۳۳ درصد زنان حداقل برای یکبار خشونت را تجربه کرده‌اند.
عضو هیات علمی گروه روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز ادامه داد: در سال ۹۶ در کشور پژوهشی در این خصوص انجام شد؛ این پژوهش نشان داد که تقریبا ۶۶ درصد زنان ایرانی در طول عمر خود حداقل یکبار خشونت را تجربه کرده‌اند که بیشترین نوع آن، خشونت روانی و کلامی بود.
عباسپور با بیان اینکه خشونت علیه زنان می‌تواند باعث ایجاد اختلالات روانی، افسردگی و اضطراب در زنان شود، گفت: از آنجایی که زن در فرهنگ ما کانون خانواده و مرکز عواطف و محبت به حساب می‌آید بنابراین ممکن است انتظارات بسیار زیادی از زن به وجود آید. به نظر می‌آید این زنان آسیب‌هایی به مراتب گسترده‌تر نسبت به دیگر زنان می‌بینند. گاه مواردی وجود داشته که آنقدر به زن آسیب روانی وارد شده که همسر خود را به قتل رسانده است و یا در برخی موارد دیده شده که زن شرایط را کاملا می‌پذیرد و گلایه‌ای نمی‌کند.
این مشاور خانواده با اشاره به دلایل ایجاد خشونت‌های خانگی نسبت به زنان، بیان کرد: خشونت ممکن است دلایل متعددی داشته باشد؛ معمولا خشونت‌های خانگی در دیگر فرهنگ‌ها به دلیل مسائل مالی، جنسی، مصرف الکل و مواد مخدر، بیکار بودن همسر و یا اختلاف بر سر فرزندان است اما در کشور ما، یکی از دلایل اصلی خشونت علیه زنان، دخالت خانواده‌های طرفین است. علاوه بر این، مشکلات اجتماعی و یا گذشته افراد نیز در ایجاد خشونت موثر است.
عضو هیات علمی گروه روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز با اشاره به انجام یک پژوهش برای بررسی علل ایجاد خشونت‌های خانگی در دانشگاه شهید چمران اهواز، گفت: در این پژوهش مشخص شد که اولین دلیل بروز خشونت‌های خانوادگی، اختلالات شخصیتی و نبود امنیت روانی است که به تجربه‌های فرد در گذشته بازمی‌گردد.
وی ادامه داد: علت دیگر ایجاد خشونت علیه زنان، “باورهای جنسیتی” است؛ وقتی در یک فرهنگ، ملاک زن خوب و مرد خوب تعریف می‌شود، مرد خشن قوی جلوه داده می‌شود و همواره گفته می‌شود که مرد نباید احساسات خود را بروز دهد. این مسائل می‌توانند باعث شکل‌گیری خشونت در مردان شود. علاوه بر این، فشار اقتصادی و مشکلات شغلی می‌توانند باعث به خطر افتادن سلامت روان مردان و حساس‌تر شدن آن‌ها نسبت به محرک‌های اجتماعی شود که خود می‌تواند عامل بروز خشونت شود.
عباسپور اظهار کرد: انسان سالم کسی است که احساسات منفی و مثبت را به همسر خود نشان دهد. اینکه فردی ناراحت بودن خود را به همسرش ابراز دهد، مساله بدی نیست اما اعمال خشونت به قصد آسیب به همسر قابل قبول نیست.
وی با اشاره به راهکارهای کاهش خشونت علیه زنان، گفت: مشکلات اجتماعی و باورهای فرهنگی، عمده‌ترین مسائلی هستند که می‌توانند خشونت علیه زنان را به وجود آورند. همه ارگان‌ها، متولیان فرهنگی و رسانه‌ها باید به دنبال ایجاد این فرهنگ باشند که جنسیت و نژاد مهم نیست و آنچه اهمیت دارد “انسان بودن” است. ما باید به این موضوع باور داشته باشیم و در این جهت برنامه‌ریزی کنیم. علاوه بر این، باید آموزش زوجین مدنظر قرار گرفته شود و روابط زناشویی، مهم تلقی شوند.
عضو هیات علمی گروه روانشناسی دانشگاه شهیدچمران اهواز با اشاره به اینکه باید الگوهای رابطه زناشویی را در جامعه نمادسازی کرد و زن و مرد را به عنوان دو انسان برابر در نظر گرفت، تاکید کرد: برخی از فیلم‌ها موضوع زن‌ذلیلی، مردسالاری یا زن‌سالاری را ترویج می‌دهند که تاثیر بدی بر جامعه دارند.
این مشاور خانواده با تاکید بر اینکه زن و مرد حق و حقوق برابر دارند، تصریح کرد: آموزش عالی و آموزش و پرورش همیشه تعیین‌کننده هستند. در کتب درسی می‌توان محتواها و آموزش‌هایی برای اعتلای ارزش انسانیت تولید کرد و نباید جنسیت را پررنگ کرد. بعضا برخی از افراد تصمیم‌گیرنده، دارای باورهای جنسیتی هستند و در نتیجه، نه تنها تلاشی برای اعتلای انسانیت نمی‌کنند، بلکه به دیگران برچسب فمینیست بودن می‌زنند و جلوی فعالیت بقیه را می‌گیرند.
عضو هیات علمی گروه روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز در پایان با بیان اینکه در قانون اساسی مطرح شده که همه قواعد و تصمیم‌گیری‌ها باید در جهت اعتلا و استحکام خانواده باشند، گفت: همه ارگان‌های دولتی و نهادها باید برای اعتلای سلامت روان خانواده تلاش کنند. فرهنگ ایرانی اسلامی ما غنی است؛ در فرهنگ اسلامی، بزرگان ما همواره با همسران و فرزندان خود به خوبی رفتار می‌کردند اما متاسفانه برخی مسائل و مشکلات اجتماعی، امروزه باعث ایجاد خشونت‌های خانگی علیه زنان شده است.
منبع: ایسنا
