اگر مردم هزینه ی تامین ملزومات اولیه ی زندگی را نداشته باشند اوضاع بدتر می شود، معضلی که ما به زودی با آن رو به رو می شویم. بعد از بحران کرونا تحولات بسیار عظیمی در حوزه ی اجتماعی و روانی به وجود خواهد آمد که اگر از حالا فکری نکنیم در آینده وضعیت بدتری خواهیم داشت.
عضو هیات علمی گروه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با تاکید بر اینکه کرونا باعث آسیب های اجتماعی، اقتصادی و روانی زیادی در آینده می شود، عنوان کرد: کرونا باعث می شود تا در تمام دنیا یک تغییر بسیار عظیم در سبک و استایل زندگی ایجاد شود.
دکتر مهدی سیاح برگرد در گفت و گو با خبرنگار کاوش در خصوص اثرات و تبعات بحران کرونا بر روان انسان با اشاره به اینکه که تاثیرات روانی کرونا به شدت زیاد است، اظهار کرد: یک سری اثرات روانی عموما در بحران ها ایجاد می شوند مانند افزایش اضطراب، وسواس و نگرانی در مورد زنده ماندن که کوتاه مدت هستند و حداکثر ظرف یک تا 2 ماه نتایج روانی حاد برجا می گذارند و خود به خود بدن و روان انسان با آن ها انطباق پیدا می کند اما مسائل مهمتر افسردگی ها و بزهکاری هایی است که بعد از بحران کرونا پیش می آید و در ادامه به آن می پردازیم.
وی با بیان اینکه برای نمونه در وضعیت حال حاضر تعطیلی مراکز تفریحی مانند سینماها و پارک ها تاثیرات روانی کوتاه مدت و کمتری در مقابل سایر موارد دارند، ادامه داد: تعطیلی مراکز تفریحی برای گروه خاصی که پیش از کرونا می توانستند از چنین تفریحاتی استفاده کنند تاثیرات منفی دارد اما گروه عمده ی کشور ما را کسانی تشکیل می دهند که قبلا هم از چنین امکاناتی کمتر برخوردار بودند و اکنون به تبعه مشکلات اقتصادی که ایجاد شده و بعدا بیشتر هم خواهد شد کمتر از این تفریحات استفاده می کنند.
معضل های روانی در پی عدم تامین معیشت/ تحولات عظیمی در حوزه ی اجتماعی و روانی در راه است
این روانپزشک تصریح کرد: عدم استفاده از چنین تفریحاتی در این شرایط، اثرات کمی دارد و احتمالا در نهایت درجاتی از افسردگی را در پی داشته باشد اما کرونا تبعات بسیار عمیق تری نیز دارد، اگر مردم هزینه ی تامین ملزومات اولیه ی زندگی را نداشته باشند اوضاع بدتر ی شود، معضلی که ما به زودی خواهیم داشت. بعد از بحران کرونا ما تحولات بسیار عظیمی در حوزه ی اجتماعی و روانی خواهیم داشت که اگر از حالا فکری نکنیم در آینده وضعیت بدتری خواهیم داشت.
حواسمان به اثرات اقتصاد بر مسائل روانی باشد
دکتر سیاح خاطرنشان کرد: به دنبال مشکلات ناشی از نبود امکانات و تامین نیازهای اولیه بزهکاری ها افزایش پیدا می کنند و اگر حواسمان به نتایجی که اقتصاد بر مسائل روانی می گذارد اوضاعمان بسیار بدتر خواهد شد و هم اکنون زمانی است که ما باید فکری کنیم، حتی یک ماه آینده نیز که معضل تا حدودی فروکش پیدا می کند دیر است و منجر به ایجاد مسائل روانی می شود.
این استاد دانشگاه بیان کرد: به طور مثال کارگر روزمزدی که قبلا درآمد محدودی داشته اکنون حتی همان درآمد را به دلیل قرنطینه ندارد و بعد از قرنطینه برای جبران تلاش بیشتری می کند و قاعدتا همراه او که تلاش می کند عده ی زیادی هستند که برای افزایش درآمد خود کار بیشتری می کنند. اینطور نیست که گفته شود 2 ماه دیگر مسائل تمام می شود من تلاشم را چند برابر می کنم و کار بیشتری می کنم، ضرر جبران می شود، به همین راحتی نیست زیرا همه به فکر جبران هستند.
افزایش بزهکاری ها و خشونت ها در پی بحران کرونا
سیاح با اشاره به آسیب های اجتماعی و روانی کرونا اضافه کرد: بنابراین خشونت ها، پرخاشگری و بزهکاری ها به شدت زیاد خواهد شد، وقتی فردی در محل کار پرخاشگر باشد در خانه هم با فرزند خود پرخاشگری می کند که منجر به دور شدن فرزند می شود. در نتیجه، دور شدن فرزند از پدر یا مادر در زندگی او مثلا در تحصیلش اثرگذار است.
وی اذعان کرد: کرونا همچنین منجر می شود تا دستمزد کارگران کاهش پیدا کند زیرا کارفرمایی که قبلا مجبور می شد برای خدماتی که ارائه می دهد به جای یک نفر، 2 کارگر استخدام کند، قیمت خدمات را افزایش می داد اما اکنون به نفع او است که حقوق کارگر را برای جبران کم کند، تمام این ها دست به دست هم می دهند تا مسائل اجتماعی و روانی بیشتری به وجود آید.
کرونا سبک زندگی را در تمام دنیا تغییر می دهد
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با تاکید بر اینکه کرونا باعث آسیب های اجتماعی، اقتصادی و روانی زیادی در آینده می شود، عنوان کرد: کرونا باعث می شود تا در تمام دنیا یک تغییر بسیار عظیم در سبک و استایل زندگی ایجاد شود، برای مثال برخی رستوران دارها فکر می کنند بعد از بحران کرونا باز مردم از آن ها استقبال می کنند در حالیکه احتمال چنین چیزی کم خواهد بود به دلیل اینکه درآمدها کمتر است و مردم در این مدت عادت کردند خودشان با کم ترین امکانات غذا درست کنند.
وی ادامه داد:همچنین یکی از دلایل این کم شدن استقبال این است که مردم بعد از کرونا نیز از غذاهای آماده و اینکه آیا موارد بهداشتی در طبخ آن ها رعایت شده یا خیر هراس دارند اما همانطور که گفته شد بیشتر مسائل اقتصادی در این موضوع دخیل است.
این روانپزشک تصریح کرد: کرونا حتی در نوع تفکر و رفتار ما هم تاثیرگذار است مثلا کسی که تا پیش از این اهمیتی برای رعایت موارد بهداشتی قائل نبود بعد از بحران هم رعایت نکات بهداشتی برایش عادت می شود البته عکس این قضیه نیز ممکن است، یعنی کمتر از قبل به بهداشت اهمیت دهد.
عدم برگزاری آیین های سوگواری عواقب زیادی دارد
دکتر سیاح در خصوص تبعات عدم برگزاری مراسمات سوگواری در این برهه یادآور شد: اگر عزاداری ها و آیین های ختم برگزار نشود حالت سوگ پاتولوژیک یا همان سوگ بیمارگون در ما خواهد ماند زیرا یکی از روش های تخلیه گریه کردن در آیین های سوگواری است. کسی که یکی از اعضای خانوده یا اقوام خود را ازدست داده نزدیکان برای همدردی و گریه کردن در مراسمش شرکت می کنند که این خود موجب تخلیه شدن عزادار می شود، اما در شرایط کرونایی این اتفاق نمی افتد که قطعا در آینده عواقب زیادی خواهد داشت.
دکتر سیاح توضیح داد: البته این مورد چاره ای ندارد و باید در این زمینه آموزش داده شود، دولت باید از حالا به فکر تبعات روانی کرونا باشد، در این راستا جلساتی تشکیل دهد و مردم را آماده کنند و از طریق صداوسیما آموزش های گروهی ارائه دهد. همچنین رسانه های دیگر و شبکه های مجازی در آموزش اثرگذار هستند اما در حال حاضر تمام انرژی رسانه ها بر دوران کرونا متمرکز شده و به مسائل بعدی ( پساکرونا) توجه نشده است.
وی اظهار کرد: تشکیل گروه های مجازی برای همدردی با خانواده ی فردی که یکی از اعضای خود را براثر کرونا از دست داده یا به هر دلیل دیگر در این شرایط عزادار شده و شرکت در مراسمات ختم و سوگواری مجازی برای تسکین درد روحی مفید است.
عضو هیات علمی گروه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز افزود: اگر چنین تخلیه ای به وسیله ی برگزاری مراسمات سوگواری انجام نشود در آینده اثرات مخربی برای فرد به همراه دارد و می تواند خطرساز باشد به طور مثال اینکه گفته می شود فردی بعد از گذشت 20 سال از فوت یکی از اعضای خانواده اش هنوز نتوانسته این مساله را بپذیرد یا فردی در کودکی برایش اتفاقی رخ داده که بعد از گذشت چند سال با آن موضوع کنار نیامده ناشی از همین عدم تخلیه است.
دکتر سیاح تصریح کرد: نوعی از احساسات تحت عنوان ” احساسات متضاد” نامبرده می شوند که از خطرناک ترین احساس هستند، به طور مثال فردی یکی از اقوامش به کرونا مبتلا شده همزمان که از این موضوع ناراحت است از اینکه خودش مبتلا نداشته خوشحال است. نباید به احساسات متضاد افراد دامن زد مثلا نباید به کسی که پدرش براثر کرونا فوت شده گفته شود خداروشکر کن فرزندت سالم است.
وی با اشاره به اینکه از طرفی هم نباید احساسات متضاد انکار شوند بلکه باید آن ها را طبیعی بدانیم که بعد از بحران به مرور زمان جایگزین و رفع می شوند، اضافه کرد: اینکه گفته می شود ما فرق داریم ایرانی ها احساساتی تر هستند و به مرور زمان چیزی حل نمی شود، اشتباه است زیرا روان انسان مدیریت می کند.
