عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز گفت: اگر فضای سیاسی باز باشد نخبگان قلابی مشخص می‌شوند و در پی آن سرمایه اجتماعی شکل می‌گیرد.
علی بختیارپور شامگاه سه‌شنبه در سلسله نشستهای “هَم گُفت” با محوریت آسیب‌شناسی شیوه مطالبه‌گری در جامعه در مرکز خوارزمی اهواز اظهارداشت: سرمایه اجتماعی در ایران زیان‌دیده و باید احیا شود زیرا این سرمایه موجب شکل‌گیری نهاد کارآمد می‌شود.
وی با بیان اینکه مطالبه‌گری همیشه در جامعه وجود دارد، افزود: جامعه با پدیده مطالبه‌گری زنده است البته مطالبه نیز ملاحظاتی دارد که به‌تناسب این ملاحظات می توان آن را تحلیل وبررسی کرد.
عضو هیات علمی دانشگاه آزاداسلامی واحد اهواز تصریح کرد: عواملی چون سرمایه اجتماعی، گفتمان حاکمیت، بلوغ وکارآمدی نهادها به عنوان عناصر اصلی جامعه به‌شمار می روند که تعاملات اجتماعی در درون آنها شکل می‌گیرد، به همان تناسبی که این سه عنصر از وضعیت مطلوب و مناسبی برخوردار باشند مطالبه‌گری مثبت می‌شود و جامعه رو به توسعه و پیشرفت حرکت می‌کند اما اگر ذهن جامعه متناسب با هم نباشند جریان مطالبه، مخرب خواهد بود.
وی با اشاره به نقش گفتمان حاکمیت در مطالبه‌گری جامعه بیان کرد: باید دید گفتمان نظام چقدر مورد توجه جامعه قرار می‌گیرد و جامعه چقدر از آن گفتمان پشتیبانی می‌کند؛ در این حوزه باید بررسی شود که ارزش‌ها چه میزان مورد اقبال یا تمسخر جامعه قرار می‌گیرند.
گفتمان روزآمد نتیجه حاکمیت هوشیار
بختیارپور تاکید کرد: حاکمیتی هوشیار است که بتواند گفتمان را در دوره‌های مختلف روزآمد کند تا پاسخ سوال‌های جامعه به خوبی داده شوند.
وی تعامل سازنده، مقابله مخرب و مقابله پنهان را سه بخش رابطه میان گفتمان وحاکمیت عنوان‌کرد و گفت: هیچ حاکمیتی نمی‌تواند مدعی شود که گفتمانش بطور کامل گفتمان سازنده یا مقابله مخرب و پنهان بوده است.
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز با بیان اینکه هرچه نهادهای یک کشور بالغ باشند کارکرد آنها موثرتر خواهد بود، افزود: براساس کارکرد موثر مردم پس از وقوع مشکل و پیش‌آمدی به آن نهاد مراجعه می‌کنند لذا یکی از نشانه‌های بلوغ یک نهاد این است که به شکل روزآمد بتواند شرایطی را ایجاد کند تا مردم بتوانند بهره لازم را از آن ببرند.
وی تغییر قوانین متناسب با زمان را برای بالغ شدن یک نهاد ضروری دانست و گفت: ذهن جامعه در طول دوران شکل می‌گیرد و در همین زمان‌ها نسبت به مسایل بدبین یا خوشبین می‌شود لذا جامعه یک ابر سیستم است برای همین متوجه مرگ آن نمی شویم، جامعه همانند مغز انسان است و مطالبات جریان ضربانات قلب آن هستند.
وی با تقسیم‌بندی مطالبات به سه دسته سطوح بین اجتماع، سطوح حاکمیت و سطوح دیگر جوامع بیان کرد: نوعی انرژی به نام رقابت در همه جوامع وجود دارد که حتی بین ۲ فرد هم دیده می‌شود؛ سازنده‌ترین نوع رقابت در جامعه، رقابت اقتصادی است زیرا مکانیزم خاصی دارد و می‌تواند جامعه را ثروتمند کند.
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز خاطرنشان کرد: حاکمیت چنانچه هر کدام از ساحتهای رقابت در جامعه را ببندد انرژی موجود در رقابت به سمت وسوی مجرای دیگری هدایت می‌شود به‌عنوان مثال سر از مسائل قومی درمی آورد و شایسته‌سالاری و نخبه‌پروری کنار می‌روند.
وی با تاکید بر لزوم حضور نخبه ها برای ارتقای جامعه تصریح کرد: نگاه قومی از جانب هر گروهی برای انتخاب مردود است و پایین‌ترین و عقب مانده‌ترین نوع ارتباط بشری، رابطه خونی است هر کسی که بر نگاه قومی تاکید دارد عقب مانده است.
اصلاح طلبی توانایی بازتولید مطالبه‌گری را از دست داده است
قائم مقام معاونت سیاسی و اجتماعی استانداری خوزستان نیز با بیان اینکه روابط در حوزه مطالبه‌گری روابط کالایی یا متاثر از روابط احساسی و رفتارهای قومی است، بیان کرد: گفتمان اصلاح‌طلبی توانایی و قابلیت باز تولید مفهوم مطالبه‌گری را از دست داده و دیگر نمی‌تواند آن‌گونه که انتظار می‌رود نسبت به بازتولید گفتمان سیاسی، نقش ایفا کند.
حبیب الله فضل الله‌پور خاطرنشان کرد: گفتمان اصلاح طلبی در جوامع محلی تبدیل به خرده گفتمان شده است، در چنین جوامعی بازتولید سیاسی چنین گفتمانی قومی خواهد بود لذا برای اینگه گفتمان اصلاح طلبی در مسیر خودش هدایت شود این گفتمان نیاز به تحول در حوزه معرفتی دارد.
وی افزود: ضرورت دارد ابتدا بررسی کنیم آیا گفتمان‌های رایج جامعه یعنی اصلاح طلب‌ها و اصولگراها توانایی انتقال مفهوم مطالبه‌گری را دارند، یا خیر و آیا این ۲ جریان هنوز مشروعیت خود را در بین جامعه حفظ کرده‌اند.
قائم مقام معاونت سیاسی و اجتماعی استانداری خوزستان گفت: شیوه مطالبه‌گری که متشکل از نقد یکسویه حاکمیت باشد رفتار منصفانه نیست چراکه ما خود شرایط موجود را در زندگی ایجاد کرده ایم.
وی با بیان اینکه مباحث قومی دهلیز بسته مطالبات اجتماعی است و متناسب با جامعه هوشمند نیست، افزود: ما نیاز به تغییر نظام معرفتی در حوزه مطالبه‌گری داریم، اگر ملاک انتخاب افراد قومی باشد به طور قطع این افراد نمی‌توانند حوزه وسیعی از مطالبات جامعه را برآورده کنند و نمایند طیف خاصی می‌شوند لذا ارتقای سطح فرهنگی و اجتماعی باید در دستور کار نخبگان و طیف‌های سیاسی و اجتماعی قرار گیرد.
منبع: ایرنا
