قلیان می رود که نماد شهری اهواز شود!

کاوش اخبار؛ زهرا رضاپور: نوشته اند که اولین عشق تاریخ قلیان، ناصرالدین شاه قاجار بوده است؛ شاید بعدها نیز تاریخ از شهری بگوید که مراکز عرضه قلیانش از آمار مردم آن شهر بیشتر بوده است و در عشق و عاشقی دست ناصرالدین شاه را از پشت بسته بودند.

قلیان چنان در اهواز عرف و همه گیر شده که علاوه بر آنکه می رود به یک پای ثابت اندرونی خانه ها تبدیل شود فضای عمومی شهر را نیز تحت تاثیر قرار داده و در بساط هر دکه ای و دست فروشی در پارک ها و فضای شهری دیده می شود، حتی قلیان به رشد مراکز تجمع شهری نیز کمک کرده و مراکز عرضه کننده قلیان و قهوه خانه ها، کافه ها و .. مشخص می کنند فضای کدام قسمت شهر دگرگون شود.

هرچند که گفته اند بیش از ۵۰ درصد آلودگی شهر اهواز به خاطر سوختن فلرهای نفتی است اما دود قلیان هایی که غروب ها از بلوارهای ساحلی و قهوه خانه های اهواز بلند می شود می تواند این آمار را زیر سوال ببرد و نفت را مبرا کند.

دیگر خیلی دختر و پسر هم ندارد و نوجوانان و جوانان گوی سبقت را از دیگران در مصرف ربوده اند و با حرکات نمایشی که در دورهمی هایشان با دود قلیان نشان می دهند کسوت خود را به رخ می کشند و همین هم مهم است نه سن و سالی که در شناسنامه آمده است.

مساله تنها به کشیدن قلیان خلاصه نمی شود و به اسم قلیان مواد مخدر نیز در بعضی از جایگاه ها عرضه می شود، در همین رابطه روزنامه نور در گزارش میدانی از بلوار ساحلی نوشته بود: سه دختر نوجوان با پوشش مدرسه به سمت این بساط می آیند و هرکدام روی یک چهارپایه می نشینند و صاحب بساط را صدا می زنند، سفارششان قلیان ساده نیست؛ در کنار قلیان، سراغ “گل” را هم می گیرند؛ اینجا گل را می کشند!

رئیس مرکز بهداشت غرب اهواز نیز در تایید توزیع مواد دیگر در قالب عرضه قلیان گفته است: در این مراکز اغلب مواد روانگردان هم بنا بر آزمایشات انجام شده عرضه می شود که می تواند دروازه ای  برای مصرف  مواد مخدر در آینده شود.

محمد رضا مجدی دبیر کل جمعیت مبارزه با دخانیات ایران نیز گفته بود میزان مصرف قلیان در سال های اخیر بین ۴تا ۵ برابر افزایش یافته است، ۱۵ درصد جوانان کشور مصرف کننده ی مستمر قلیان هستند و سن مصرف قلیان در کشور به ۱۳ سال رسیده است. در اهواز هم آمار حکایت از تمایل سنین زیر ۲۰ سال به مصرف قلیان دارد.

مضر نبودن قلیان، یک باور عامیانه

یک متخصص آسیب شناسی ریه ( آسم و آلرژی) عدم مضر بودن دود قلیان به دلیل تصفیه آن از طریق رطوبت را تنها یک باور عامیانه دانست و به خبرنگار کاوش گفت: مشکلات دستگاه تنفسی ازعوارض اصلی و مهم  قلیان است.

دکترمنصور بهمنی عنوان کرد: به طور کلی هرگونه مواد دخانی مانند سیگار و قلیان که دود تولید کند به دلیل وجود ذرات کربن در دود آن، محرکی برای به خطر افتادن سلامتی است چراکه در هنگام سوختن، مواد شیمیایی تولید می کنند که سرطانزا هستند.

وی بیان کرد: در شرایط مساوی دود قلیان ۱۰ برابر بیشتر از سیگار مضرتر است که اگر مواد افزودنی نیز به  اسم اسانس های میوه به تنباکوی  قلیان اضافه شود ضرر آن چند برابر می شود.

متخصص آسیب شناسی ریه ادامه داد: آلرژی و حساسیت به صورت تب یونجه ای که با عطسه، آبریزش، سرفه و تنگی نفس همراه است با مصرف قلیان باعث تشدید زمینه ی آلرژی می شود.

بهمنی با اشاره به آسیب یکسان قلیان برای زن و مرد اظهار کرد: ورم حنجره، خشونت صدا، گرفتگی صدا، ورم مجاری کوچک تنفسی، محرکی برای سینوس ها می شود که منجر به آسم و مشکلات  دستگاه تنفسی خواهد شد همچنین قلیان بر روی مغز هم اثرگذار است و نیکوتین پوشش داخلی دیواره ی عروق را تنگ می کند که باعث خون رسانی ضعیف می شود و درنتیجه کمبود اکسیژن، سکته ی قلبی و مغزی رخ می دهد.

وی اضافه کرد: حتی افرادی که در معرض دود دخانیات قرار می گیرند به خصوص نوزادان و کودکان مشکلات تنفسی پیدا می کنند و مادر بارداری که قلیان مصرف می کند عوارض آن به طور مستقیم بر فرزند تاثیر می گذارد.

شهرداری به تنهایی نمی تواند با قلیانی ها برخورد کند

رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای شهراهواز در خصوص مراکز عرضه قلیان در سطح شهر در گفت و گو با خبرنگار کاوش بیان کرد: شورای شهر و شهرداری درصدد رفع این معضل است اما  حل آن تنها  توسط  شهرداری امکان پذیر نیست و باید نیروی انتظامی، قوه ی قضایی، اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمانی هایی فرهنگی مانند آموزش و پرورش  همکاری کنند.

سید ناصرموسوی نژاد افزود: قوه ی قضایی دستوربرخورد قاطع به نیروی انتظامی دهد که ما بتوانیم با هماهنگی آن ها، اجرائیات شهرداری را ملزم به جمع آوری کنیم، همچنین فرماندار و استاندار به جمع آوری عرضه کنندگان تاکید کنند تا با اجرای این طرح به صورت مستمر این معضل کمرنگ تر شود.

وی با بیان اینکه باید به فکر یک شغل شرافتمندانه برای عرضه کنندگان قلیان باشیم، بیان کرد: شورا و شهرداری معتقدند که طرح جمع آوری مراکزعرضه کننده ی  قلیان به صورت تدریجی انجام گیرد و این مراکز شناسایی و به نوبت جمع آوری شوند که به مرور کم و بعد حذف شوند.

رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای ضمن تاکید بر بی فایده بودن طرح جمع آوری قلیان که سال گذشته در اهواز اجرایی شد، عنوان کرد: باید از مانور دادن پرهیز کرد و تنها راهکار حل این معضل این است که تمام  سازمان ها، ادارات و مسئولین با تدبیر جمعی به این مساله ورود کنند.

 عرضه مواد مخدر در کنار قلیان

همچنین رییس مرکز بهداشت غرب اهواز در این رابطه به خبرنگار کاوش گفت: صدا و سیما برنامه هایی درخصوص آثارمخرب قلیان با حضورکارشناسان سلامت، انتظامی و مذهبی ترتیب دهد و پیامدهای آن را به استحضار مردم برساند تا این معضل حل شود.

مهرداد شریفی افزود: در تنباکوها حدود ۸۰۰ نوع ماده ی سمی وجود دارد علاوه بر این تنباکوهای معطر از بی کیفیت ترین تنباکوها هستند و میزان اعتیاد نیکوتین موجود در تنباکو های معطر حدود ۱۰ درصد بیشتراز هروئین است.

وی با اشاره به امکان انتقال بیماری های هپاتیت و سل ازطریق  شلنگ  های مشترک قلیان، یادآورشد: در کلانشهر اهواز تمایل مصرف قلیان در رنج سنی زیر ۲۰ سال و بعضا سنین ۱۰تا ۱۵ سال بیشتر شده است.

رئیس مرکز بهداشت اهواز عنوان کرد: بالغ بر صدها مرکز عرضه کننده ی قلیان در اهواز فعالیت دارند که هیچکدام مجوز قانونی ندارند و این در حالی است که توزیع و فروش هرگونه مواد دخانی به استناد قانون جامع منع مواد دخانی دراماکن عمومی، قهوه خانه ها و رستوران ها ممنوع است.

شریفی تصریح کرد: در این مراکز اغلب مواد روانگردان هم بنا بر آزمایشات انجام شده عرضه می شود که می تواند دروازه ای برای مصرف  مواد مخدردر آینده شود.

وی ادامه داد: این مراکز مجهز به دوربین مدار بسته هستند و از آن جایی که غیرمجازهستند اجازه ی ورود و بازدید به همکاران مارا نمی دهند، گرچه تاکنون با همکاری دستگاه قضایی، اماکن نیروی انتظامی و مراکز بهداشت  شهرستان اهواز حدود چندین مرکز تعطیل شده است.

رییس مرکز بهداشت غرب اهواز با اشاره به این که  در حوزه ی سلامت  مجوز تبلیغ برای استعمال قلیان در اماکن عمومی وجود ندارد، تاکید کرد: امروزه شیک ترین ویترین های فروشگاه های سطح شهر متعلق به مغازه های  فروش ادوات قلیان است که این امر خلاف قانون  است.

مهرداد شریفی اضافه کرد: سازمان صنعت، معدن و تجارت و اتاق اصناف باید در این خصوص ورود پیدا کند و با متخلافان برخورد کنند هرچند اسامی و آدرس این اماکن از سوی مراکز بهداشت به نیروی انتظامی و مسئولان متولی امر ارائه شده است.

وی خاطر نشان کرد: برای جمع آوری مراکز عرضه کننده ی قلیان علاوه براقدام مسئولان مربوطه، باید کمیته های فرهنگی تشکیل شود و در صدا و سیما، مطبوعات و فضای مجازی مضرات قلیان اطلاع رسانی شود.

قلیان ها کماکان می سوزند و می سوزانند

با این شرایط و انسجام و هماهنگی که بین دستگاه های متولی وجود ندارد چندان نباید انتظار داشت که نقش پر رنگ قلیان در زندگی و فضای شهر اهواز کمتر شود، حتی اگر در یک طرح چهار ماهه ۶ هزار قلیان از سطح شهر جمع آوری و معدوم شود.

گرچه یکی از وظایف دولت ها و سازمان ها تلاش برای حفظ سلامت جسمانی، روانی و ایجاد نشاط و شادابی در جامعه است اما وقتی چنین مراکزی در اهواز وجود ندارد و قلیان جایگزین همه نداشته های یک کلانشهر و حتی شغل می شود باید هم نقاطی همچون کوی علوی، خیابان انوشه، سیدخلف، زویه و بلوارهای ساحلی محلی برای دود کردن عمر جوانی باشند.