زیباکلام: منشأ فساد در ایران، اقتصاد دولتی است

روزنامه آرمان ملی: صادق زیباکلام، استاد دانشگاه در روزنامه آرمان ملی به بررسی ریشه مفاسد اقتصادی در ایران پرداخته است.

او در ادامه نوشت:

در پاسخ به این پرسش اساسی که چرا مبارزه با فساد آنچنان که باید و شاید از سوی جامعه به آن اقبال نشان داده نمی‌شود می‌توان گفت حداقل در میان اقشاری از جامعه که از تحصیلات نسبتا پایین‌تری برخوردار هستند، به سختی به این باور می‌رسند که مبارزه با فساد جدی است. می‌ماند لایه‌های نخبگان و اقشار تحصیلکرده کشور که آنها سوالی دارند که چرا هیچ یک از مسئولانی که مدعی مبارزه با فساد هستند تا به امروز به این پرسش پاسخ نداده‌اند که چرا به‌رغم آنکه این همه سختگیری در انتصاب و گزینش مدیران اجرایی وجود دارد و همچنین با وجود آنکه مراقبتی به نسبت سایر کشورها موثرتر به نظر می‌رسد، تا این میزان فساد فراتر شده و رو به افزایش است؟ اگر روزی یک مقام و یا یک مسئول در کشورمان به این پرسش اساسی پاسخ داد، در آن زمان می‌توان اعتماد کامل به این موضوع داشت که مبارزه با فساد جدی‌تر شده‌است.

در غیر این صورت اگر عده‌ای دستگیر و زندانی شوند و شفافیت لازم وجود نداشته باشد، آن دلایل و عواملی که فساد در آن به‌وجود می‌آید باقی خواهد ماند. اینکه گفته می‌شود یکی از راهکارهای مبارزه با فساد، شفافیت اقتصادی است، نیز می‌توان گفت مسائلی همچون راهکارهای افزایش سیستم‌های مراقبتی، شفاف‌سازی اقتصادی و… باید از حد شعار فراتر بروند. فقط و فقط تنها مساله اساسی در اقتصاد ایران این است که اقتصاد کشور یک اقتصاد دولتی است و منشأ مفاسد در اقتصاد دولتی نهفته است که خودبه‌خود ایجاد رانت می‌کند. مادامی که اقتصاد ایران دولتی باقی بماند فساد ریشه‌کن نمی‌شود.

آنچه که در کشور طی سال‌های گذشته تحت عنوان خصوصی‌سازی صورت گرفت عملا نمی‌توان از آن تحت عنوان خصوصی‌سازی نام برد. در چنین خصوصی‌سازی نهاد‌های دیگر دولتی و شبه‌دولتی مالک شدند. به عبارت دیگر یعنی دولت از یک جیب خود برداشت و در جیب دیگر خود گذاشت. چنین مدل خصوصی‌سازی با مشارکت واقعی مردم و بخش خصوصی همراه نبود. این نکته را باید در نظر داشته باشیم که مشارکت واقعی مردم زمانی می‌تواند صورت گیرد که اقتصاد ایران از اقتصاد دولتی به‌طور کامل خارج شده و به اقتصاد آزاد مبدل شود.