آسیب حضور سلبریتی‌ها در انتخابات مجلس

روزنامه اعتماد- شهاب دلیلی: تجربه ۱۰ دوره انتخابات مجلس گویای آن است که میزان مشارکت مردم در دوره پنجم مجلس با ۷۱ درصد بالاترین حضور مردم در این سطح از انتخابات بوده و درمقابل میزان مشارکت مردم در مجلس هفتم با ۵۱ درصد کمترین میزان مشارکت. این پرسش امروز بیش از دوره‌های مشابه پیش از انتخابات مجلس گفته و شنیده می‌شود که آیا استقبال مردم در انتخابات مجلس یازدهم کمتر از دیگر دوره‌ها و حتی کمتر از دوره هفتم خواهد بود. چهره‌های حزبی و مسوولان سیاسی به این دغدغه پاسخ‌های مشخصی داده‌اند؛ چنان‌که برخی به انتخاب مردم در شب انتخابات اشاره می‌کنند و بعضی نیز شرایط وضعیت اقتصادی را عامل تعیین میزان مشارکت مردم در انتخابات می‌دانند. از آخرین اظهارنظرها در این خصوص می‌توان به صحبت‌های بهرام پارسایی، عضو فراکسیون امید در مجلس دهم اشاره کرد: «انتخابات زمانی رونق و شور لازم را خواهد داشت که مراکز دانشگاهی به عنوان هد اصلی چنین حرکت‌هایی، وارد کار شود.» پارسایی می‌گوید وقتی به نماینده مردم در مجلس اجازه سخنرانی داده نمی‌شود، به حتم دیگر افراد هم با مشکل مواجه خواهند بود. به این ترتیب به نظر می‌رسد «مشارکت حداکثری» هم مطلوب نظام سیاسی و هم خواسته نظام حزبی است اما پرسش این است که مانع تحقق این مشارکت حداکثری چیست؟ به نظر می‌رسد که در روزهای گذشته چهره‌ها و فعالان سیاسی به این موضوع توجه داشته‌اند.

سلبریتی‌سازی جوانان اصولگرا در تلویزیون

بررسی وضعیت انتخابات و دستیابی به حداکثر آنچه احتمال دارد رخ دهد، یکی از کارکردهای تحلیلگران جریان‌های سیاسی است. امیر محبیان، تحلیلگر اصولگرا در گفت‌وگویی که با خبرآنلاین داشت، به شرایط حضور مردم در این انتخابات، استراتژی جریان اصولگرا و جبهه اصلاحات در انتخابات مجلس و دیگر موارد قابل توجه در این انتخابات پرداخته است. محبیان در ابتدا به الگوی مشارکت انتخابات گذشته پرداخت و الگوی غالب حضور مردم در انتخابات را براساس فضاسازی دوقطبی اصولگرا در مقابل اصلاح‌طلب ارزیابی کرده است. او این فضاسازی را زاییده جبهه اصلاح‌طلبی می‌داند و معتقد است: «پیش از هر انتخابی معمولا اصلاح‌طلب‌ها تلاش می‌کردند که با این استراتژی، فضا را کاملا دوقطبی کنند و از طریق غیرانسانی نشان‌دادن یا دیو نشان‌دادن رقیب، یک جریان یا تفکری را نشان می‌دادند که با آمدن آن، بخشی از جامعه از حقوق اجتماعی خود سلب می‌شود.» او در ادامه گفته است: «البته متاسفانه اصولگرایان هم در این مساله تخصص دارند.» به‌ گفته محبیان در دوره انتخابات مجلس یازدهم این دوگانه‌سازی‌‌ها کارآیی لازم را نداشته، چون سطح انتخاب مردم به بحث اقتصاد کشیده است.

محبیان در خصوص کاربرد بخشی از اعلامیه گام دوم رهبری مبنی بر جوانگرایی و به طور مشخص جوانگرایی در تهیه فهرست‌های انتخاباتی می‌گوید: «ممکن است ما در هر دو جریان به‌ویژه در جریان اصولگرا، شاهد این باشیم که افرادی جوان‌تر تلاش کنند این سخنان را که سخنان درستی هم هست، به سکوی پرشی برای رسیدن خودشان به قدرت تبدیل کنند؛ البته در عین حال با گونه‌ای سلبریتی بودن؛ یعنی به طور مثال مجریانی که به عنوان اصولگرا دیده می‌شوند، خود را مطرح کنند و تلویزیون یک فاکتور می‌شود برای اینکه چه کسانی شناخته‌شده هستند.» با توجه به اینکه در برنامه‌های سیاسی تلویزیون تنها چند برنامه‌ وجود دارد که هم مطرح و پرحاشیه هستند و هم مجریانی از جریان اصولگرا دارند، این احتمال مطرح می‌شود که منظور محبیان از جوانان اصولگرایی که می‌توانند بخشی از فهرست انتخاباتی این جناح سیاسی باشند، کسی نیست جز وحید یامین‌پور، مجری برنامه «میدان انقلاب»! چهره‌ای رسانه‌ای که البته فعالیتش هرگز به حوزه رسانه محدود نمانده و خود در راس و بدنه چند تشکل اصولگرا فعال است.

محبیان در ادامه به آسیب‌هایی که از سوی این نیروهای جوان که توسط تلویزیون سلبریتی می‌شوند، می‌پردازد و می‌گوید: «پوپولیسم افراد جوان آسیب‌های سنگین دارد به این دلیل که اینها پس از اینکه در جایگاه قدرت قرار می‌گیرند، چون هنوز ثبات شخصیتی لازم را پیدا نکرده‌اند، ممکن است که کلا از مسیر خارج شوند و آفات بسیار سنگینی داشته باشد.» او به جریان اصولگرا توصیه می‌کند که این نیروهای جوان را نباید به گونه‌ای پیش ببرید که رابطه‌شان با جریان سیاسی منقطع شود و به عنوان جریان‌های پارتیزانی، فقط بخواهند از طریق زدن راه خود را باز کنند. این تحلیلگر اصولگرا در ادامه صحبت‌های خود به شورای نگهبان توصیه می‌کند که در اجرای وظایف خود فاکتور کارآمدی را در نظر بگیرد.

یک انتخابات سالم

بخش بسیاری از سلامت یک انتخابات منوط به شفاف بودن سرمایه‌ای است که یک کاندیدا صرف می‌کند و در آن انتخابات شرکت می‌کند. این مساله از یک دهه گذشته بیش از پیش محل سوال بوده است. حال برای چندمین‌بار عبدالرضا رحمانی‌فضلی، وزیر کشور در این مورد اظهارنظر کرده و گفته: «در این زمینه قانون لازم را در لایحه جامعی که به مجلس تقدیم کردیم؛ پیش‌بینی کرده بودیم که همه هزینه‌ها از مبدا تا مقصد در بحث انتخابات، حتما باید براساس یک نظام ملی و حسابداری صورت بگیرد که این لایحه هنوز تصویب نشده ولی امیدواریم اتفاق بیفتد.» به گزارش ایسنا، رحمانی فضلی می‌گوید: «چنانچه گزارشات مستندی از تخلفات داشته باشیم، حتما گزارش مستند را جمع‌بندی کرده و جهت برخورد به قوه قضاییه ارایه می‌کنیم.» این موضوعی است که سخنگوی شورای نگهبان قانون نیز در آخرین اظهارنظر خود به آن اشاره کرده است. عباسعلی کدخدایی در اجلاسیه بسیج نخبگان کشور گفته است: «انتخابات دغدغه‌ای بسیار مهم برای افراد بوده است، نظام انتخاباتی ما دارای انتقادات بسیاری بوده که برای تصحیح آنها قانونی به عنوان اصلاح انتخابات تصویب شد، هنوز در حوزه انتخابات با خلأهای قانونی مواجه هستیم.»

روحانیت مبارز و استراتژی انتخاباتی اصولگرایان

در روزهای اخیر جامعه روحانیت مبارز، هفتمین نشست هم‌اندیشی خود را با احزاب و تشکل‌های وابسته، در دفتر مرکزی برگزار کرد و به طور مشخص در این نشست به استراتژی‌های انتخاباتی خود پرداخت. در این نشست، آیت‌الله محمدعلی موحدی‌کرمانی رییس جامعه روحانیت مبارز گفت: «بالاترین وظیفه ما در حال حاضر این است که کاری کنیم مردم با انتخاب خود، آدم‌های صالح را برای حل مشکلات جامعه به مجلس بفرستند.» از دیگر مواردی که در این نشست به عنوان دیگر اضلاع استراتژی انتخاباتی جامعه روحانیت مبارز مطرح شد می‌توان به وفاق حداکثری و وحدت کامل نیروهای انقلابی، توجه به جوانان و بانوان، احیای روحیه انقلابی و بازگشت به اصول انقلاب اشاره کرد.این نشست تنها نشست جریان‌های سیاسی فعال در انتخابات نبود. به گزارش ایرنا، کمیته انتخابات حزب کارگزاران سازندگی ایران نیز در روز پنجشنبه با ابلاغ غلامحسین کرباسچی دبیرکل حزب مشخص و یدالله طاهرنژاد به عنوان رییس این کمیته منصوب شد.

خاتمی رهبر اصلاحات است

از گذشته نحوه مدیریت نیروهای جبهه اصلاحات در قالب ۳ پیشنهاد شورایی، رهبری یک فرد و پارلمانی مطرح بوده است. اما روز دوشنبه هفته گذشته بود که عزت‌‌الله تقواییان رییس دوره‌ای شورای هماهنگی احزاب اصلاح‌طلب به عنوان دستور جلسه این شورا از بررسی پارلمان اصلاحات صحبت به میان آورده و به دبیران کل احزاب توصیه کرده بود که به روسای شعب خود پیش‌نویس اساسنامه پارلمان اصلاحات را ابلاغ کنند تا آنها هم نظرات خود را بیان کنند. پیرو این اتفاق بود که سعید شریعتی، فعال اصلاح‌طلب واکنش نشان داد و به اعتمادآنلاین گفت: «شورای هماهنگی احزاب اصلاح‌طلب به سمت موازی‌سازی و آلترناتیوسازی گام بردارد؛ لذا با هر مجموعه‌ای که بخواهد نقش و راهبری خاتمی در اصلاحات را کمرنگ یا در پی موازی‌کاری با شورای سیاستگذاری باشد، موافق نیستیم.» به گزارش ایرنا شریعتی، عضو حزب اتحاد ملت ایران در ادامه با اشاره به اینکه اگر یک حزب در شورای هماهنگی با پیشنهاد پارلمان اصلاحات موافقت نکند، این تصمیم اجرایی نمی‌شود و امکان اعمال ندارد.

نگاهی علمی به نظام حزبی

نشست «جریان‌شناسی سیاسی ایران معاصر» در دفتر سیاسی حزب اعتمادملی برگزار شد. به گزارش ایرنا در این نشست «علی شکوهی» نویسنده و روزنامه‌نگار به جریان‌شناسی سیاسی، بررسی نقش احزاب، آسیب‌شناسی تحزب و ویژگی‌های احزاب در ایران معاصر پرداخت. او در ابتدای این نشست، تاریخ جریان‌های فکری و سیاسی در تاریخ معاصر ایران را به ۵ دسته تفکیک کرد که شامل روحانیت (از سنتی‌ها تا مدرن‌ها)، لیبرال‌های غربگرا، روشنفکری چپ و مارکسیست‌ها، روشنفکری ناسیونالیستی و ملی‌گرا و در نهایت جریان روشنفکران دینی می‌شود. شکوهی البته در ادامه افزود که می‌توان به یک تفکیک دیگر نیز توجه داشته باشیم که شامل سه دسته مذهبی، ملی و مارکسیست می‌شود.

شکوهی نقص اصلی احزاب در ایران را نبود وجه آموزشی حزب در نظام سیاسی ایران عنوان و در ادامه به دیگر نقاط ضعف سیستم تحزب در ایران معاصر اشاره کرد و از عدم اجماع احزاب در یک جبهه مشترک، آگاهی کم از تاریخ معاصر ایران توسط فعالان احزاب نام برد و گفت: «در ظاهر ما حزب را به رسمیت شناخته‌ایم اما واقعیت این است که رقابت سیاسی براساس منطق احزاب شکل نگرفته است.» او در ادامه بر نقش تربیت سیاسی افراد و فعالیت‌های سازنده احزاب تاکید کرد و گفت: «تقویت تحزب منوط به جدی گرفتن مقوله حزب و افراد فعال در عرصه حزبی است.» شکوهی در پایان تاریخ تحول احزاب را رو به توسعه دانست و گفت در این مسیر احزاب کوچک با گذشت زمان به تدریج و براساس جبر زمانه مجبور به پیوستن به احزاب بزرگ‌تر شده و این امر منجر به بهبود شاخص‌های تحزب در ایران می‌شود.