کاملاً معلوم شد چرا ظریف تحریم نشد

ایرنا: وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران دیروز (یکشنبه ۲۳ تیرماه) برای شرکت در در نشست شورای اقتصادی-اجتماعی سازمان ملل متحد وارد نیویورک شد.

رسانه های آمریکایی در این باره مدعی شدند که به رغم اصرار وزارت خزانه داری این کشور برای تحریم ظریف، «مایک پمپئو» همتای آمریکایی وی با این اقدام مخالفت کرده و ویزای دیپلماتیک وزیر امور خارجه ایران با نظر پمپئو صادر شده است.

خبرگزاری «رویترز» دیروز در این باره به نقل از دو منبع ناشناس نوشت «تحریم ظریف می توانست حاوی این پیام باشد که آمریکا در پی انزوای بیشتر تهران و بستن همه منافذ دیپلماتیک در مناسبات با جمهوری اسلامی ایران است.»

به رغم حضور ظریف در اجلاس وزیران سازمان ملل متحد و خودداری وزارت امور خارجه آمریکا از اقدامی بشدت نامتعارف و متضاد با پروتکل های میزبانی این کشور از نمایندگان واحدهای ملی در سازمان ملل، پمپئو در گفت وگوهای رسانه ای اخیر خود کوشیده است ریسمان فشار حداکثری و حملات مکرر تبلیغاتی علیه ایران را از کف ندهد.

وی گفته محدوده حضور ظریف در نیویورک تنها حدفاصل ساختمان سازمان ملل و مقر حضور هیات ایرانی و نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل خواهد بود و به دلیل اینکه دیپلمات های آمریکایی حق تردد و حضور در ایران را ندارند باید شرایطی مشابه نیز ایجاد شود. وی همچنین گفت که ظریف از امکان گفت وگو با رسانه های آمریکایی برای اهداف تبلیغاتی جمهوری اسلامی ایران بهره می جوید و وی نیز خواستار امکانی مشابه است.

اوایل ماه جاری بود که کاخ سفید رهبر انقلاب و شماری از فرماندهان عالی رتبه سپاه را در لیست تحریم های خود قرار داد. همزمان اعلام شد که ظریف نیز در این لیست قرار خواهد گرفت؛ اقدامی که بسیاری آن را به معنای پشت کردن آمریکا به همه گزینه ها مصالحه و به معنای شروع روندی بازگشت ناپذیر در تقابل دو طرف قلمداد کردند.

بلاوجه، بی اثر و نمادین بودنِ این تحریم دولت «دونالد ترامپ» و پا پس کشیدن از تحریم وزیر امور خارجه کشورمان سبب شد تا رسانه ها و تحلیلگران گمانه زنی های گوناگونی را در این باره صورت دهند؛ از پرهیز کاخ سفید از فشار افکارعمومی و هزینه در هم شکستن هنجارهای اولیه دیپلماتیک تا هراس از پایان مطلق هرگونه امکان مذاکره با تهران.

در همین ارتباط، شبکه آمریکایی «سی ان ان» چنین تحلیل کرد که به رغم تشدید تنش ها میان تهران و واشنگتن، سفر ظریف به نیویورک می تواند باعث گشایش احتمالی درهای گفت وگو شود.

همین خط خبری به صورت ویژه و برجسته در گروهی از رسانه های داخلی و خارجی دنبال شد و گمانه زنی و حتی شایعه پردازی هایی نیز صورت گرفت.

در فاصله ای کوتاه پس از تکذیب شایعه وساطت روس ها میان تهران و واشنگتن که از سوی دستگاه دیپلماسی کشورمان صورت گرفت، برخی ار تکاپوی آمریکایی ها برای زمینه سازی گفت وگو میان روسای جمهوری ایران و آمریکا در حاشیه اجلاس آتی سازمان ملل در نیویورک خبر دادند.

برخی حتی پیشتر رفته و از پذیرش درخواست آمریکایی ها از سوی ایران برای انجام دیدار میان وزیران امور خارجه دو کشور خبر دادند. در همین ارتباط بود که معاون سیاسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در واکنش به ادعای یک فعال رسانه‌ای به نقل از دفتر سیاسی سپاه مبنی بر اینکه ایران مذاکره مستقیم با آمریکا را پذیرفته است، ضمن تکذیب این شایعه، اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران هیچ مذاکره‌ای با مقامات آمریکا نخواهد داشت.

از سوی دیگر، شماری از رسانه های فارسی زبان خارجی با اشاره به گفته های دیروز وزیر امور خارجه و رئیس جمهوری کوشیدند بخشی از این سخنان را دال بر تحولی در مواضع جمهوری اسلامی ایران جلوه دهند.

به نوشته رسانه ها، ظریف دیروز در گفت وگو با خبرنگاران در نیویورک با اشاره به این نکته که جمهوری اسلامی ایران میز مذاکره را ترک نکرد بیان داشت «این آمریکا بود که به صورت غیرقانونی و یکجانبه از این توافق خارج شد و اکنون هم به آمریکا مرتبط است که به میز مذاکره بازگردد یا خیر.»

«حسن روحانی» رئیس جمهوری نیز روز یکشنبه در جریان سفر خود به خراسان شمالی اظهار کرد «[آمریکا] از زورگویی دست بردارد، ما همیشه آماده‌ایم برای مذاکره، همیشه، همین ساعت، همین لحظه. شما دست بردارید از ظلم‌تان، دست بردارید از تجاوزتان دست بردارید از تحریم‌تان، پای میز مذاکره بازگردید، پای منطق، پای عدل، ما آماده‌ایم. ما اهل منطقیم ما اهل عقلانیتیم.»

برخی از رسانه های خارجی با اشاره به این سخنان و البته چشم پوشی از این واقعیت که مواضع مسوولان جمهوری اسلامی ایران از ابتدای خروج آمریکا از برجام و آغاز جنگ اقتصادی بدون تغییر و در بردارنده الزام واشنگتن به دگرگونی اساسی رویکردهایش در قبال ایران بوده، همزمان با سفر ظریف به نیویورک کوشیدند گزاره مذاکره را پرطنین و محتمل نشان دهند؛ وضعیتی که در جریان سفر چند ماه پیشِ وزیر امور خارجه آمریکا به عراق با فاصله ای اندک از سفر ظریف به بغداد، شایعات گوناگونی را برانگیخت.

با این حال آنچه از مجموع این رخدادها به چشم می آید تشدید جنگ روانی و تبلیغاتی است و اینکه دولت ترامپ با کش و قوس و رفتارهای بعضاً متناقض تحقق سودای مذاکره با ایران را با جد و جهد دنبال می کند.