رییس دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: حوضه ی رودخانه ی دز به دلیل اینکه تنها یک سد دارد و حجم مفید همان سد نیز به نسبت حجم اولیه کاهش پیداکرده همچنین سیل بندهای آن تکمیل نشده است در صورت بروز سیل خطرساز می شود.
مهدی قمشی شامگاه چهارشنبه ( 28 اسفندماه) در گفت و گو با خبرنگار کاوش در خصوص احتمال بروز سیل در خوزستان اظهار کرد: طبق پیش بینی ها برای سیل جای نگرانی نیست زیرا حجم بارش ها مانند فروردین 98 نخواهد بود و مهم تر از همه اینکه در حال حاضر سدها حجم بسیار خوبی برای نگهداری سیلاب دارند و ظرفیت خالی خوبی در پشت سدها وجود دارد بنابراین اگر براساس پیش بینی ها بارش ها هم به وقوع بپیوندند باتوجه به شرایط موجود جای نگرانی نداریم.
وی در رابطه با صدور اطلاعیه و هشدارهای سازمان هواشناسی و اداره کل مدیریت بحران عنوان کرد: مدیریت بحران مساله را از زاویه ی بدبینی نگاه می کند اما ما شرایط متوسط را بدون بدبینی و خوش بینی مطلق در نظر می گیریم. اما اگر بخواهیم با بدبینی به موضوع نگاه کنیم جای نگرانی دارد زیرا پیش بینی می شود یک میزان بارندگی زیادی به طور مثال حدود 60 تا 70 میلیمتر داشته باشیم که 80 درصد احتمال دارد که همین میزان بارش را داشته باشیم و 20 درصد هم ممکن است موارد دیگر رخ دهد که از پیش بینی ها خارج است.
رییس دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران با بیان اینکه قسمت هایی که جای نگرانی وجود دارد مربوط به همین 20 درصد است که ممکن است وقایعی رخ دهد که ما آمادگی آن را نداشته باشیم، ادامه داد: پیش بینی ها نشان می دهد حداقل سه موج بارشی تا 10 فروردین ماه خواهیم داشت که امروز شاهد اولین موج بارشی بودیم و موج های دیگر روز دوم یا سوم و 10 فروردین ماه خواهد رسید. بررسی ها حکایت از آن دارد که بارش ها کم نخواهد بود اما مانند سال گذشته آنقدر زیاد نیست که قابل کنترل نباشد.
سدهای استان هشت میلیارد متر مکعب ظرفیت خالی دارند
قمشی در خصوص استفاده از تجربه ی سیل اخیر برای مهار سیل احتمالی تصریح کرد: در زمینه ی مدیریت مخازن به خوبی از تجربه ی سال گذشته برای جلوگیری از سیل احتمالی استفاده شده است از این جهت که سدهای استان سال گذشته این موقع ظرفیت زیادی برای کنترل سیل نداشتند اما امسال حدود هشت میلیارد متر مکعب در سدهای منتهی به خوزستان حجم خالی وجود دارد که در مدت مشابه کمتر از 2 میلیارد بود.
وی اضافه کرد: بنابراین در زمینه ی مدیریت حجم آب پشت سدها به خوبی عمل شده و مسئولین توانسته اند به درستی حجم خالی مناسبی برای این موقع از سال ایجاد کنند تا در صورت بارندگی زیاد هم آب بتواند پشت سدها مهار شود.
این عضو هیات علمی دانشگاه در رابطه با وضعیت سیل بندها با اشاره به اینکه علی رغم مورد قبلی برای سیل بندها تجربه ی خوبی کسب نشده، خاطرنشان کرد: باید قبول کنیم کاری که لازم بود بعد از سیل فروردین ماه تا این لحظه انجام می شد صورت نگرفته است یا مقداری که انجام شده در حدی نیست که یک مسیر از رودخانه را به طور کامل تضمین کند.
سیل بندهای حوضه ی کرخه و دز تکمیل نشده است
قمشی افزود: در حوضه ی رودخانه های کرخه و دز متاسفانه در زمینه ی سیل بند کارهای باقی مانده زیاد است لذا دبی ایمن پایین دست این 2 رودخانه نسبت به سال گذشته پایین تر است که دلیل آن عدم تکمیل و ترمیم سیل بندها است و ظرفیت دبی ایمن را در این 2 رودخانه نداریم. گرچه در حوضه ی دز و کرخه دبی ایمن به نسبت پارسال پایین تر است اما حجم خالی خوبی در پشت سدها وجود دارد.
وی در پاسخ به اینکه برای مهار و کنترل سیل احتمالی چه میزان آمادگی وجود دارد، بیان کرد: همه چیز به مدیریت سدها برمی گردد، قبل از دوران خشکسالی که حدود 15 سال و تا سال 97 را شامل می شود مدیریت سدها از حالت طبیعی تغییر پیدا کرد و به این صورت بود که همه ی آب هایی که به سمت رودخانه های استان می آید را بتوان کنترل کرد، سال 97ـ 98 هم با همین دید مدیریت سدها انجام شد یعنی سالی نرمال یا فراتر از نرمال به لحاظ میزان بارندگی آن را در نظر نگرفتند که مشکل ساز شد و اسفندماه سال گذشته اکثر حجم سدها تکمیل بود و ظرفیت کمی برای کنترل سیل داشتند.
رییس دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز یادآور شد: بعد از ترسالی سال پیش مسئولان متوجه شدند که باید مدیریت سدها را براساس ترسالی انجام دهند بنابراین این موقع از سال در مقایسه با سال پیش حجم بسیار خوبی برای نگهداری سیلاب پشت سدها داریم و به نظر می آید جای نگرانی نباشد.
تنها در حوضه ی دز برای کنترل سیل نگرانی وجود دارد
قمشی اظهار کرد: البته تنها جایی که از نظر کنترل سیل گیری سد مشکل داریم حوضه ی رودخانه دز است. این حوضه به دلیل اینکه تنها یک سد( سد دز) در مسیر آن قرار دارد و حجم مفید همان سد نیز به نسبت حجم اولیه کاهش پیداکرده همچنین سیل بندهای آن تکمیل نشده است در صورت بروز سیل خطرساز می شود و توانایی کنترل یا سیل گیری را کمتر از حوضه های کارون و کرخه دارد.
وی افزود: به طور مثال اگر سال گذشته دبی ایمن این رودخانه 1000 بوده امسال به زیر 800 مترمکعب در ثانیه کاهش پیدا کرده است لذا از نظر میزان دبی ایمن وضعیت بدتری به نسبت سال قبل دارد اما به جهت حجم خالی سد وضعیت بهتر است.
رییس دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز در پایان تاکید کرد: تنها مسیری که باید توجه ویژه به آن شود و نگران آن بود حوضه ی دز است که منطقه ی شعیبیه و اطراف آن اولین جایی است که ممکن است خطر سیل در آن وجود داشته باشد.
