به نظر من نمره مقتدایی از نظر مقاومت در برابر مواضع مربوط به انتقال آب ۱۸ و نمره شریعتی با ارفاق ۱۵ است.
کاوش: دکتر مهدی قمشی در تحلیلی از میزان استقامت استانداران فعلی و قبلی خوزستان در خصوص طرح های انتقال آب از سرشاخه های کارون گفت: به نظر من نمره مقتدایی از نظر مقاومت در برابر مواضع مربوط به انتقال آب ۱۸ و نمره شریعتی با ارفاق ۱۵ است.
دکتر مهدی قمشی در گفت و گو با کاوش با بیان اینکه سیلاب های اخیر در خوزستان تقریباً پیش بینی شده بود، گفت: اکثر مدل های پیش بینی اقلیمی خبر از وقوع تر سالی در سه ماهه پاییز را داشت و اولین اشتباه سازمان آب و برق از نظر کنترل وضعیت سیلاب ها این بود که به مدل های پیش بینی اعتماد کرده بود، که حکایت از خشکسالی داشتند و مرتب نیز در جلسات اظهار می داشتند که سال ۹۸-۹۷ سالی خشک است. در حالی که مدل های دیگر که قابل اعتماد تر بودند، ترسالی و پرآبی را پیش بینی کرده بودند.
تابستان گذشته ۱ میلیارد متر مکعب آب پشت سدها بود
وی با اشاره به اینکه مبنای کار و مدیریت آب پشت مخازن توسط سازمان آب و برق خوزستان پیش بینی های نادرست اقلیمی بود، افزود: این امر سبب شد که در تابستان گذشته با استناد به مدل های بدبینانه حدود ۱ میلیارد متر مکعب آب پشت سدها بیهوده نگه داشته شود و مورد استفاده قرار نگیرد و این در حالی بود که می توانستیم این منابع آبی را مورد استفاده قرار دهیم.
قمشی تصریح کرد: ما طی ۱۵ سال گذشته یک دوره خشک هیدورلوژیکی را سپری کردیم و این مدت طولانی خشک سالی سبب شده بود که در بستر اغلب رودخانه خصوصا رودخانه کرخه و کارون رسوب گذاری شدید صورت گیرد که این وضعیت موروفولوژیکی جدید رودخانه ها باعث شد که گذر سیلاب از مجاری رودخانه ها با مشکل مواجه شود. البته سازمان آب و برق با آن دستگاه عریض و طویل و متخصصینی که در اختیار دارد به راحتی می توانست این مسئله را پیش بینی کند که این کار متاسفانه انجام نشد.
تخریب شدن سیل بندها از علت های اصلی وقوع سیل
استاد علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: در عین حال به دلیل دوره خشکسالی طولانی، سیل بندهای موجود که قریب ۲۰ سال آبی به آنها نرسیده بود، در طی این سالها آرام آرام تخریب شدند و سبب شد از کارایی لازم برخوردار نباشند. در نتیجه با وقوع ترسالی و بارندگی، سازمان های مسئول را غافلگیر کرد و دبی هایی که از بستر طبیعی خود خارج شدند، مشکلاتی را برای روستاها و زمین های کشاورزی ایجاد کردند.
وی عدم انجام لایروبی توسط وزارت نیرو و سازمان های آب منطقه ای را از دلایل عمده وقوع سیلاب در خوزستان دانست و گفت: رود کارون در اهواز تجربه عبور حدود ۴ هزار مترمکعب بدون ایجاد سیلاب را داشته است اما می بینیم که طی هفته های گذشته و با وقوع بارندگی، با عبور ۱ هزار و ۵۰۰ مترمکعب آب بر ثانیه ، آب از بستر طبیعی رودخانه فراتر رفت و خطر سیل را ایجاد کرد. همچنین رودخانه کرخه به سمت هورالعظیم نیز از توانایی عبور ۱ هزار مترمکعب آب بر ثانیه را برخوردار بود که متاسفانه به دلیل عدم لایروبی صحیح عبور ۴۰۰ مترمکعب در ثانیه در این رودخانه نیز سبب شد آب از بستر طبیعی رودخانه خارج شود.
نمره زیر ۱۰ دولت های جمهوری اسلامی در مدیریت منابع آبی!
قمیشی سیاست های دولت را در مدیریت منابع آبی مطلوب ندانست و تصریح کرد: دولت های جمهوری اسلامی در برنامه های حکمرانی آب کارنامه موفقی ندارند و نمره زیر ۱۰ می گیرند. به عنوان مثال خشک شدن دریاچه ارومیه و تالاب هایی نظیر هورالعظیم ، گاوخونی ، بامدژ و میانگران همه شاهدی بر ادعای ناموفق بودن عملکرد دولت در مدیریت منابع آبی است. همچنین ما در حال حاضر ۱۲۰ میلیارد مترمکعب از آب های استاتیک زیر زمینی کشور و ۹۰ درصد منابع آب شیرین قابل استحصال را مورد استفاده قرار داده ایم، که این امر سبب شده است که در اکثر نقاط کشور زمین با فرونشست رو به رو شود.
مدیران ارشد آبی با لابــی بر روی کار می آیند
وی بدترین ضربات به سیاست گذاری در منابع آبی را مربوط به دولت احمدی نژاد دانست و گفت: در آن دوره یک شبه به تمامی چاه های عمیق غیرمجاز برای برداشت آب مجوز قانونی داده شد و این سبب ایجاد فشار بسیار زیاد به منابع آبی زیر زمینی شد. اما در دولت روحانی عقلانیت بیشتری از بُعد نظری در سیاست های آبی دیده می شود هر چند در عمل تغییر قابل ملاحظه ای در حکمرانی آب مشاهده نمی کنیم. این امر بدین سبب است که اکثرمدیران ارشد آب کشور با لابـــی و فشارهای سیاسی بر روی کار می آمدند و عدم تخصص کافی این افراد، برای وزارت نیرو مشکل ایجاد کرده و می کند.
کارنامه قابل قبول ایزدجو در سدسازی و عدم اعتماد شمسایی به متخصصان داخلی
قمیشی در تحلیلی در ارزیابی عملکرد شمسایی و چشم انداز فعالیت ایزد جود در سازمان آب و برق خوزستان گفت: علاقه به کار و پشتکار بالا از محاسن محمد رضا شمسایی مدیرعامل پیشین سازمان آب و برق خوزستان بود و عدم تعامل با نمایندگان و پاسخگو نبودن به رسانه ها و افکار عمومی از معایب بزرگ ایشان بود. در عین حال مهندس شمسایی به متخصصین خارجی اعتماد بالایی داشت و این مسئله سبب شده بود ضمن صرف هزینه های هنگفت میدان فعالیت برای متخصصین داخلی محدود شود. باید اقرار کرد که اشتباهات تابستان گذشته سبب زیان بسیار شد که یک نمونه آن افت ۴۰ درصدی محصول نیشکر شرکت های نیشکری و ضر و زیان ۲۰ هزار میلیارد ریالی به این مجموعه های اقتصادی بود! دکتر ایزدجو از فارغ التحصیلان شاخص سازه های آبی دانشگاه شهید چمران است و از عمل و تخصص لازم برای تصدی این مسئولیت برخوردار است. وی در حوزه مدیریت سد سازی نیز کارنامه خوبی دارد ولی برای ارزیابی عملکرد ایشان در مدیریت کلان هنوز زود است و باید دید که چه برنامه هایی را دنبال خواهند کرد.
انتقال آب فقط برای مصارف صنعتی و کشاورزی است
وی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه تَرسالی و سیلاب ایجاد شده در خوزستان به هیچ وجه توجیه کننده انجام طرح های انتقال آب از سرشاخه ها نیست، گفت: در هیچ استانی از کشور برای تامین آب شرب و بهداشت و حتی صنعت مشکلی از نظر تامین از طریق منابع داخلی هر استان وجود ندارد و باید اذعان کرد که انتقال آب فقط برای بهره برداری در مصارف کشاورزی است. جهت اطلاع خوانندگان مقدار سرانه آب مورد نیاز شرب و بهداشت هر فرد در طول یکسال ۶۰ متر مکعب است و سرانه برای نیاز صنعت در سال نیز ۶۱ مترمکعب است. در کشور ما استان که کمترین سرانه آب شیرین را دارد استان تهران است که مقدار سرانه آب آن ۳۰۰ متر مکعب است که این مقدار از سرانه شرب و بهداشت و صنعب مورد نیاز (۱۲۱ مترمکعب) بسیار بیشتر است. لذا می بینید که مشکل استان های مختلف در تامین آب کشاورزی است که سرانه آن به بیش از ۱۲۰۰ مترمکعب می رسد. مقدار متوسط سرانه آب شیرین موجود در استان اصفهان برابر با ۶۵۰ مترمکعب است که بیش از پنج برابر نیاز شرب و بهداشت و صنعت استان اصفهان است. نتیجه آنکه هیچ استانی برای شرب و بهداشت و حتی نیاز صنعت خود به انتقال آب نیازمند نیست! از این رو انجام طرح های انتقال آب با عنوان مصارف شرب و بهداشت به هیچ وجه توجیه پذیر نیست.
مقــتدایی ۱۸ شریعتــی ۱۵!
وی با بیان اینکه در چند سال گذشته طرح جدید انتقال آبی از رودخانه های استان خوزستان به بهره برداری نرسیده است است، گفت: از نظر مقاومت و ایستادگی در رابطه با انتقال آب دکتر مقتدایی استاندار قبلی خوزستان بسیار محکم تر ظاهر شد. البته دکتر شریعتی نیز پیگیری های خوبی را در این زمینه انجام داده است اما اگر بخواهیم نمره ای بدهیم نمره دکتر مقتدایی از نظر مقاومت در برابر فشارهای مربوط به انتقال آب ۱۸ و نمره شریعتی ۱۵ است.
